Eresense R&D
28 Ekim 2025
Mobil Tanker Sayaçları
Şantiyelerde akaryakıt otomasyonu kurulumu hazırlanırken tankerlerini hangi aşamalardan
geçerek otomasyona hazır hale getirecekleri müşterilerimizin merak ettiği ve bizden
bilgi almak istedikleri konulardan bir başkası. Burada kısaca bundan bahsedeceğiz.
Mobil Tanker Unsurları
Otomasyon işlemlerine geçmeden önce özellikle terimler hakkında aşinalık kazandırabilmek
amacıyla tankerle yakıt verme işlemi teknik olarak nasıl yapılır ondan bahsedelim.
Sahada herhangi bir iş makinesine yakıt verileceği zaman ilk önce şoför, sektörde pito
veya yavru şanzıman olarak da bilinen basitçe ana şanzımana bağlı dişli ünitesi
diyebileceğimiz güç aktarma ünitesini devreye alır. Ünitenin dişlileri dönmeye
başlayınca çıkışına bağlı olan akaryakıt santrifüj pompası devreye girer ve
ana tanktan yakıtı sayaca doğru uzanan borulara akıtmaya başlar. Yakıt, resmimizde
kırmızı renkli hortum dolabındaki akaryakıt pompasından geçerken pompanın içinde
yer alan brodimetreyi ve ona bağlı çatalı döndürür. Dönen çatal, sayacın üzerindeki
numaratörün dişlilerini hareket ettirir ve bu sayede numaratör, geçen yakıtın miktarını
litre cinsinden ekranında gösterir.
Tanker Dolabında Yapılması Gereken İşlemler
Tankeri, akaryakıt otomasyonuna hazırlamak amacıyla hortum dolabında bir kaç işlemin
yapılması gerekiyor.
En önemli işlem, genelde mekanik olan sayaç numaratörünün otomasyona yakıt bilgisi
iletebilmesi ve onay alabilmesi için elektronik olan versiyonuyla değiştirilmesidir.
Yakıtın onay alınmadan verilmesine engel olmak amacıyla tanker sayacı ile hortum
makarası arasındaki hat üzerine monte edilecek selenoid valf sisteme eklenmesi gereken
diğer bir unsuru oluşturuyor. Yakıtın sıcaklığa bağlı olarak genleşmesinden kaynaklanacak
ölçüm hatalarını ortadan kaldırmak amacıyla akaryakıt sayacına ayrıca bir sıcaklık
sensörünün de takılması gerekiyor.
Baypas vanası selenoid valfin üzerindeki basıncı azaltmak için otomasyon sistemlerinde
kullanılmasına dikkat edilecek diğer bir konu.
En son olarak, makarasına sarılı olarak transfer edilen akaryakıt hortumunun ucundaki
tabancanın yakıt verme hızını düşürmeyecek şekilde 1 inç olanıyla değiştirilmesini
tavsiye ediyoruz.
Elektronik Numaratör Seçimi
Değişim amacıyla elektronik numaratör sipariş adımında Türkiye'de adını sıkça duyacağınız
üç üreticimiz bulunuyor. Farklı pazar paylarına sahip bu firmalar ankara merkezli İsmet Petrol,
kocaeli merkezli Presizyon ve Konya-İzmir merkezli mitestir. Bu şirketlerin linklerini,
ayrıca videonun açıklamalar bölümüne de ekledik.
Bu firmalardan numaratörle birlikte sıcaklık sensörü ve sayaçla uyumlu selenoid valf de
temin edilebilmektedir.
Selenoid valf montajında tanker atölyesinden valfin sayaç ve hortum makarası montajlarını
kolay sökülebilmesi için flanşlı yapmasını istemenizi öneriyoruz.
Numaratör seçiminde bize sorulan diğer bir nokta da numaratörün altındaki sayaçtan farklı
markadan temin edilip edilemeyeceği. Her ne kadar teknik olarak numaratörler farklı sayaçlara
adapte edilebilse de biz hem ölçü ayarların tip onayı hem de gelecekte servis alma rahatlığı
nedeniyle her ikisinin de aynı üreticiden olması gerektiğini belirtiyoruz.
Tanker Sayaç Kalibrasyonu
Her ne kadar sabit akaryakıt pompaları için de önemli bir konu olsa da tanker sayacının doğru
değer ölçmesi için düzenli olarak kalibre edilmesi dikkat edilecek en önemli konulardan biri.
Tankerler özellikle şantiye ağır şartlarından dolayı yüksek titreşimli ortamlarda çalıştıkları
için kalibrasyon değerleri zamanla bozulabilir. Biz şantiye ortamında çalışan tanker sayaçlarının
altı ayda bir kalibrasyon işlemine sokulmasını öneriyoruz.
Tanker sayaçları, yüksek debili sayaçlar olduğu için genelde 500 litrelik özel tekerlekli
tanklar kullanılarak kalibre edilirler. Ama ayda bir veya daha sık periyotlarla kullanılabilecek
10 litrelik bu amaçla üretilmiş ölçü kaplarıyla kontrol, süresinden önce kalibrasyonun bozulup
bozulmadığının en hızlı göstergesi olacaktır.
Ayrıca Eresense Elektronik şantiye akaryakıt otomasyonlarının bir modülü olan sanal tanklar
sistemi, tanker ve pompalarınızda oluşabilecek kalibrasyon sapmalarını canlı olarak size gösterebilirler.
Akaryakıt Verilirken Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
Otomasyona uyumlu tanker akaryakıt pompalarını kullanırken arızalara ve kazalara engel
olabilmek amacıyla dikkat edilmesi gereken noktalardan da bahsedelim.
Otomasyona yeni geçiş yapmış müşterilerimizin en sık karşılaştıkları sorun, yakıt verme
işlemine engel olan selenoid valf diyaframının yırtılmasıdır.
Yakıt operatörleri araçlara hızlı yakıt verebilmek için genelde yakıt pompalarını yüksek
basınçta çalıştırmayı isterler. Bu basınç da valf içindeki diyaframın yırtılmasına neden olur.
Bu diyaframın yırtılmaması için hattaki basıncın baypas vanası ile dengelenmesi gerekir.
Aynı sonucu yaratacak bir diğer sebep de valf kapalıyken aniden pito üzerinden hatta
basınç verilmesidir. Bu nedenle mümkünse pito, yakıt onayı alınıp diyafram çekildikten
sonra devreye alınmalıdır.
Bu sebeplerden dolayı şantiyelerde yedek diyafram bulundurulmasını kesinlikle tavsiye
ediyoruz. İş güvenliği sebebiyle tankerde şoföre ek bir yakıt operatörünün de bulunmasına
dikkat edilmesi gerekiyor.
TANKER SAYAÇ ÜRETİCİLERİNDEN BAZILARI
IPT - İsmet Petrol
Presizion
Mites